Alexandra Stratou: «Recipes are a beautiful way of keeping family history and values alive».

Alexandra Stratou, author and publisher of «Cooking to Share», is Greek but «not the most conventional type». She is cooking to share «Greek recipes from my family to yours», using food as a medium to communicate and bring people together. Does she cook well? She learned how to cook professionally in Spain. Through a Kickstarter campaign she launched in March 2013 we are all invited to this growing community of people who wish to keep tradition alive and sit at the table to eat with those they love. Cooking to share. Cooking with love. And sweet childhood memories. 

- Could you please name your three favorite recipes and explain why?

- I hate having to pick my favorite recipes. Each recipe evokes different emotions in me and I choose to eat or cook them depending on my mood. But if I have to .... Mmmmm... Today I would go with green beans with prawns in tomato sauce, lentil soup, tomato sauce for pasta.

- Which recipes did you have to leave out of the book?

- I don't really feel I left recipes out of the book rather I left my own interventions to the recipes out of the book!  In general it is quite a complete compilation of the recipes I grew up eating. 

- How about family tradition? Flavors, memories, colors, ingredients, recipes that you are cooking to share? What makes your family cooking different than cooking in any other Greek house?

- The thing that make my family's cooking different than any other house is the role it played in my little microcosm. I grew up much like a foreigner in Greece, so food for me is what has given me a sense of Greek identity. Ok, I also think that we cook amazingly in our family, but I am sure everybody would say that about their family cooking....The reason I wrote the book was never because I thought my family cooking is unique it was more of a personal need and gesture. Recipes hold within them the stories of times gone by. They are a beautiful way of keeping family history and values alive - they give us the ability to carry people and memories and wisdom into the present much more efficiently than if we relied solely on words and imagination. 

- How long did it take you to create the book, find a way to publish it and promote it? Where can we find it?

- I started working on the book in April 2013. I had promised my kickstarter backers that I would have it ready by September and as you can imagine that never happened;  but on the 15th of December 2013 after having worked non-stop for 9 months it was ready to go out into the world. It is a self published cookbook - which means that I am not only the author but also the publisher. The promotion kind of happened alone and I went with it - Cooking to Share seemed to have a destined path that I have just responded to. 

•    What inspired you to start the project? 

- Circumstance, personal need to explore my past through food, Kyria Loula – a fighter of a woman, the birth of my first niece, love of connection.

•    What is a typical day in your life?

- That is one of the hardest questions to answer at the moment. There is no typical day. Being a freelancer in all areas I work in, gives me days that are completely unexpected, up to my whim and different. I do though always start my day with a coffee for me and a walk for my dog.

•    How would you describe yourself as a person?

- I would say I am passionate, patient when I want to, stubborn, argumentative, creative, romantically unrealistic, determined and loving.

•    Is your perspective on design ever affected by your age?

- It is not age that defines what I like but the needs I have at each stage of my life. I think that what I need to see around me is an expression of what I need inside and when that need has been satisfied I am ready to move on to something new. 

•    What’s the best advice you’ve ever received?

- I can’t think of one best piece of advice. I usually pick up piece of advice in various random instances that guide me for a while, and which I forget once they are no longer relevant. 

•    Favorite place in Greece? Do you have a favorite neighborhood?

- It is not a place but a constantly moving body of water – the Aegean.  At the moment I am totally enthralled with Mets. 

•    What are the things you love to do in your hometown? 

- I love walking around the city on a weekend without much destination allowing the city to dictate my stops and starts.   

- Do you take any inspiration from the city? 

- More than anything I take inspiration from the people that bring the city alive and the moments that make me feel lucky to be in this place right now like when I watch the sunset sky between the buildings or I happen to be on a hill and I can see until the sea or the moment when the street lights flicker on. 

•    Most surreal experience to date?

- Professionally by far the fact that a Kickstarter backer of mine, called Chris, who has never met me, took my self-published cookbook to a bookshop in Harbor Springs Michigan (a place I had no idea existed), that the owner of the bookstore Katie showed the book to a representative of a branch of a large US publisher, that the publisher ordered a book on Amazon, that I got offered a deal in the first videoless skype call I had with them and then 2 months later signed a deal with them. There are still moments that I can’t believe this is actually happening.

•    What would your super power be?

- I would just love to fly; anywhere, over anything, into anything. 

•    If you had a theme song, what would it be?

- I am trying to search for something musically interesting or intellectual but the truth is that my theme songs are always something cheesy that for some reason make me feel good - like Kygo Firestone… This one is actually my most recent theme song, as on a work trip to Berlin this year, every night I finished work it would play on the radio. 

•    What do you do to get away from everything?

- I go out by myself to do something without my cell phone whether that is to go to the sea or for a walk around the city.

•    The Kickstarter campaign. How did you manage to get the support of 500 people? What next?

I put all my effort in communicating in an honest way what I wanted to do and in creating a campaign that really represented my aesthetic, my ways, my creative skills, my ambition. I think this is what people saw in my project along with the fact that they related to my dream – if childhood is a time of sweet memory, we all want to visit our childhood once in a while and food is a great way to do it. Next is in the making right now – I have a grand plan and am figuring out the small steps that I need to take to get me there. The ultimate idea is to create a physical space that will be able to house the multiple things I love – and it isn’t a restaurant. Cryptic sounding, I know, but I am not ready to start saying… 

•    Who would you invite to your dream dinner party?

- Right now I would like to bring a group of people that would never have the opportunity to eat together to the same table and use food and care to make them equal for a moment.– i.e. a Syrian refugee, the head of a large multinational bank, the German minister of Finance, a Chinese multinational factory worker, a child of 9 with his parents, an old Greek woman from a village somewhere in the forgotten rural areas of Greece, an influential figure from Hollywood, a 20-something unemployed youth… And I would like to have the opportunity to create these types of dinners more than once.

* Greece is. 

http://www.greece-is.com/madeingreece/alexandra-stratou/

* The book is sold at the Athens International Airport, Evripidis, Booktique, Forget me Not, Philos Athens, Atlantis Books Santorini, on cookingtoshare.com 

Tatiana Blatnik. HRH Taste of Greece

Tatiana Blatnik. Beautiful People. The Code Magazine. July-August Summer 2016. 

Μαρινα Βερνικου: «Το Instagram ειναι μια καλη αρχη για να αφουγκραστεις τον κοσμο.»

Συνέντευξη της Μαρίνας Βερνίκου στη Σάντυ Τσαντάκη. Περιοδικό Ταξίδια, ένθετο στην εφημερίδα Η Καθημερινή της Κυριακής, Κυριακή 3 Ιουλίου 2016. 

Platon: «Η Ελλαδα δεν εχει φωτογραφηθει ποτε με αυτον τον τροπο...»

«Platon's Greece». Ο τίτλος στο αφιέρωμα του περιοδικού New Yorker -για την ομώνυμη έκθεσή του που είχε φιλοξενηθεί χρόνια πριν στο Colette στο Παρίσι- ήταν ξεκάθαρος. Μόλις είδα τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Platon, oι οποίες, καλύπτουν μια εικοσάχρονη διαδρομή του στην Ελλάδα, κατάλαβα. Αυτή είναι η χώρα μας χωρίς ρετούς. Ο ελληνικής καταγωγής Platon, για όσους δεν τον γνωρίζουν, είναι μόνιμος συνεργάτης του New Yorker και γνωστός ως «ο φωτογράφος της εξουσίας», αφού έχει φωτογραφήσει από τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Μουαμάρ αλ Καντάφι μέχρι τον Βλαντιμίρ Πούτιν για το εξώφυλλο του περιοδικού Time και έχει συνεργαστεί με έντυπα όπως η Vogue, το Vanity Fair, το Rolling Stone και το GQ.

(c)Platon

Οταν του πρότεινα να μιλήσουμε για την δική του Ελλάδα, ο ατζέντης του ξεκαθάρισε από την πρώτη στιγμή πόσο λίγο χρόνο είχε στη διάθεση του αυτόν τον καιρό ο Platon. Έπειτα από δεκάδες emails και απανωτές αλλαγές ημερομηνίας και ώρας, καταφέραμε να μιλήσουμε τηλεφωνικά, από τη Νέα Υόρκη όπου βρισκόταν, στα αγγλικά· μόνο μια ελληνική λέξη ακούστηκε στη συνομιλία μας - «πανηγύρι»...

Γεννήθηκε στο Λονδίνο, το 1968, έζησε στην Ελλάδα μέχρι τη δεκαετία του '70 και είναι απόφοιτος των Saint Martin's School of Art και Royal College of Art. Ζει στη Νέα Υόρκη με την οικογένεια του. Ξεχώρισε για την διαφορετική ματιά του στα πορτρέτα και, εκτός από φωτογράφος, είναι περιζήτητος και ως ομιλητής στο Γέιλ, στο London School of Economics, στη National Portrait Gallery, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός. Κι είναι αλήθεια πως από την συνομιλία μας κατάλαβα την αμεσότητα, την ειλικρίνεια, τον αυθορμητισμό. Σπάνια «χαρίσματα» για έναν καλλιτέχνη που συνήθως εκφράζεται αποκλειστικά μέσα από τη δουλειά του, δηλαδή βουβά.

(c)Platon

Το πρότζεκτ «Platon's Greece» είναι αρκετά πιο προσωπικό σε σύγκριση με τις άλλες του δουλειές. Τον ρωτώ πόσο «δική του» είναι η Ελλάδα που μοιράζεται με το διεθνές κοινό. «Το πρώτο που πρέπει να πω είναι ότι πρόκειται για μια εξιδανικευμένη Ελλάδα», απαντά. «Η σημερινή Ελλάδα δεν είναι ούτε μοιάζει έτσι. Ολα ξεκίνησαν από την Πάρο, ένα νησί που γνωρίζω καλά - εκεί  μεγάλωσα. Πολλούς από τους ανθρώπους που φωτογράφισα τους ήξερα από παιδί. Και αρκετοί ήταν πολύ ντροπαλοί μπροστά στον φακό, ακριβώς γιατί με ήξεραν. Εικόνες που σήμερα μοιάζουν να έχουν χαθεί.»

(c)Platon

Αναρωτιέμαι ποια ήταν τα πρώτα «μοντέλα» στην καριέρα του. «Όταν ξεκινάς να φωτογραφίζεις, κάνεις την πρακτική σου με μέλη της οικογένειάς σου και ανθρώπους που ξέρεις. Μαθαίνεις την τέχνη πάνω τους. Οχι με αρχηγούς κρατών. Θυμάμαι ότι δανείστηκα μια Λάικα. Στη συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάζω τις πρώτες φωτογραφίες μου από την Ελλάδα που ξέρω. Κι είναι σαν ένα παιδικό όνειρο για μένα - από τα παιδικά μου χρόνια. Κάθε φορά που επιστρέφω στην Ελλάδα συνειδητοποιώ ότι αυτό το όνειρο εξαφανίζεται. Αυτό είναι, όμως, το καλό με την φωτογραφία. Θεραπεύει την αμνησία της κοινωνίας. Υπενθυμίζει όλα όσα θέλουμε να ξεχάσουμε ή απλώς δεν βλέπουμε. Είναι ένας τρόπος να “παγώνουμε” την ιστορία στον χρόνο. Και πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν έχει φωτογραφηθεί ποτέ με αυτόν τον τρόπο...»

Ο Platon μπορεί να ζει μακριά αλλά είναι φανερό ότι πονάει για την πατρίδα του. «Αν πρόκειται να μιλήσουμε για τα οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα, όλα ξεκίνησαν όταν οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι έφυγαν από τα νησιά για να πάνε στην Αθήνα. Βρήκαν, άραγε, εκεί όλα αυτά που τους είχαν υποσχεθεί; Το σημαντικό είναι να είσαι περήφανος για τον πολιτισμό και την καταγωγή σου και να εκτιμάς την κληρονομιά σου. Αυτό τουλάχιστον κάνω εγώ».

Το υλικό για την έκθεση ήταν έτοιμο πριν από χρόνια. Αλλά τότε -εξηγεί ο Platon- δεν θα είχε τον ίδιο αντίκτυπο που θα έχει σήμερα, αφού εκείνος δεν ήταν ακόμα τόσο γνωστός όσο σήμερα... «Τα τελευταία χρόνια η καριέρα μου άλλαξε. Υπέγραψα στο New Yorker το συμβόλαιο που είχε πριν από μένα ο Ρίτσαρντ Αβεντον. Εγινα γνωστός ως φωτογράφος της εξουσίας. Οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πλέον για ό,τι που κάνω. Παίζω με το σύστημα κι εγώ! Αλλά αυτοί είναι οι κανόνες της σόου μπίζνες».

Η επόμενη ερώτηση έχει να κάνει με το photoshop και τα όρια που θέτει ο ίδιος στη δουλειά του. Και φυσικά πόσο photoshop «σηκώνει» η Ελλάδα... «Η τεχνολογία είναι υπερτιμημένη. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να εντυπωσιάζονται και να εξιτάρονται τόσο πολύ από τα εργαλεία ώστε συχνά να ξεχνούν το περιεχόμενο. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι η ιστορία. Να την αφηγηθείς. Αν σου πω μια ιστορία, σημασία έχει η ουσία, αυτό πουλέω, όχι η γραμματική. Το ίδιο ισχύει και για το photoshop. Έχω περάσει τη μισή μου ζωή στο σκοτάδι. Το photoshop μου δίνει τη δυνατότητα να καταργήσω όρια, να πειραματιστώ με αντιθέσεις, υφές, αποχρώσεις – αλλά η ιστορία δεν αλλάζει. Ούτε οι άνθρωποι που φωτογραφίζω αλλάζουν. Το photoshop είναι σαν τη Νέα Υόρκη. Όλοι στη Νέα Υόρκη, τα πάντα στη Νέα Υόρκη, είναι ωραιοποιημένα, σαν κάποιος να τα έχει λειάνει. Όμορφοι άνθρωποι σε όμορφους δρόμους, σε όμορφα σπίτια. Η φωτογραφία είναι ένας τρόπος να υπάρχει ειλικρίνεια στην ανθρωπότητα. Στην πραγματικότητα η ζωή είναι δύσκολη, τα χέρια προδίδουν την ιστορία, η σκόνη, εκεί που δεν υπάρχει λακ. Η τεχνολογία σε βοηθάει να τονίσεις τις λεπτομέρειες».

O Platon μιλάει με ενθουσιασμό, δεν μπορείς να τον διακόψεις εύκολα. «Είμαι άνθρωπος της αφής και επηρεασμένος σε μεγάλο βαθμό από τα έργα του Βίνσεντ βαν Γκογκ. Μπορείς να δεις το μολύβι, να διακρίνεις το περίγραμμα. Σε μαύρο ή άσπρο. Υπάρχουν αυτά τα στοιχεία στην Ελλάδα που φωτογράφισα. Κυριαρχούν το μαύρο και το άσπρο. Ο ήλιος είναι τόσο δυνατός που είναι άσπρος. Οι γυναίκες φορούν μαύρα, το φόντο είναι άσπρο. Δεν υπάρχει ενδιάμεση απόχρωση. Δεν θα δεις γκρίζο χρώμα, γιατί δεν υπάρχει. Άσπρο, μαύρο, ζωή και θάνατος, ευτυχία και δυστυχία, χαρά και λύπη.»

Εικόνες και λέξεις, λέξεις και εικόνες. Πώς νιώθει σαν παραμυθάς φωτογράφος; «Η δουλειά των περισσότερων καλλιτεχνών μιλάει από μόνη της. Η αλήθεια είναι ότι ένα έργο δεν χρειάζεται καμία εξήγηση. Απλώς μπορείς να προσθέσεις μια άλλη προοπτική. Είχα μέντορες στην Πάρο. Ο θείος μου με μάγευε, μπορούσα να κάθομαι με τις ώρες μαζί του και να τον ακούω να μου μιλάει για τη ζωή, την απώλεια, την τέχνη της ζωής. Θυμάμαι όλα όσα μου έλεγε. Και παραμένω μαθητής της ζωής. Θέλω διαρκώς να μαθαίνω κάτι καινούργιο.»

Loulou de la Falaise: «Τι εχω παντα μαζι μου; Διαβατηριο και την ελευθερια μου.»

Απεχθανόταν τη λέξη μούσα. Η Loulou de la Falaise που πέθανε στα 63 της χρόνια, υπήρξε το έτερο «δημιουργικό» ήμισυ του Ιβ Σεν Λοράν, μια γυναίκα που συνέδεσε το όνομα της με συγκροτήματα όπως οι Μπιτλς και οι Ρόλινγκ Στόουνς, υπήρξε φίλη της Μαρίζα Μπέρενσον, της Παλόμα Πικάσο, του Ρόμπερτ Μέιπλθορπ, επαναστάτρια για την εποχή της... Λέγεται πως ακόμη και το διάσημο πλέον Le Smoking του Ιβ Σεν Λοράν ήταν εμπνευσμένο από το προσωπικό της στιλ… Με τον θάνατο της, χάνεται ακόμη ένα κομμάτι από το καλειδοσκόπιο, το μωσαϊκό, το παζλ, όχι απλώς ενός οίκου μόδας αλλά ενός αυθεντικού δημιουργικού κόσμου. 

Yπήρξε η πιο στενή φίλη, συνεργάτης και μούσα του Ιβ Σεν Λοράν, η έμπιστη του, η παρέα του στα ταξίδια, εργαζόταν μαζί του από τη δεκαετία του 70, μέχρι τη στιγμή που εκείνος αποφάσισε να αποσυρθεί, το 2002. Τότε συνέχισε να σχεδιάζει κοσμήματα, σαν κι αυτά που έφτιαχνε για τον γαλλικό οίκο. Η λέξη μούσα όμως δεν αποδίδει με ακρίβεια τη σχέση τους, γιατί ήταν πολλά παραπάνω. Όπως είχε δηλώσει και η ίδια στην Vogue Italia, «παλιότερα με ενοχλούσε απίστευτα αυτός ο όρος. Για μένα η μούσα είναι κάποια που μοιάζει λαμπερή αλλά είναι κάπως παθητική, ενώ εγώ εργαζόμουνα πολύ σκληρά. Δούλευα από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ ή ακόμη και τις 2 τα ξημερώματα. Δεν υπήρξα σίγουρα παθητική.»

Η Louise Vava Lucia Henriette Le Bailly de la Falaise, όπως ήταν το πλήρες ονοματεπώνυμο της, έγινε γνωστή για το ιδιαίτερο προσωπικό της στιλ, τα σκούρα ξανθά μαλλιά, τις μπούκλες, το γενναιόδωρο χαμόγελο, της άρεσε οτιδήποτε εκλεκτό και δεν φοβήθηκε ποτέ το χρώμα και τα έντονα εμπριμέ, πάντα με μια σειρά από εντυπωσιακά κολιέ-έργα τέχνης στον λαιμό της. 

Μικρή ονειρευόταν να γίνει ποιήτρια και απεχθανόταν τα ρούχα. Την είχαν διώξει από τρία ιδιωτικά σχολεία, στο Σάσεξ, τη Νέα Υόρκη, την Ελβετία… Γεννήθηκε στην Αγγλία, η μητέρα της, Maxime de la Falaise, ήταν μοντέλο για την Έλσα Σκιαπαρέλι, έγραφε για φαγητό στη Vogue και είχε παίξει σαν ηθοποιός σε μια από τις ταινίες του Αντι Γουόρχολ. Ο πατέρας της, κόμης Alain de la Falaise, ήταν Γάλλος αριστοκράτης, συγγραφέας, μεταφραστής και εκδότης. 

Με τον Ιβ Σεν Λοράν γνωρίστηκαν το καλοκαίρι του 1968 και ήταν «έρωτας» με την πρώτη ματιά. «Έγινα το δεξί του χέρι», είχε πει. «Δεν έκανε τίποτα ποτέ χωρίς εμένα, αλλά φρόντιζα το κλίμα να είναι ελαφρύ. Οταν γινόταν νευρωτικός, του έλεγα να ηρεμήσει, γιατί κανείς δεν θα διασκέδαζε φορώντας τα ρούχα του, αν δεν περνούσε καλά εκείνος όταν τα έφτιαχνε».

Στην προσωπική της ζωή, παντρεύτηκε και χώρισε δύο φορές-την πρώτη στα 21 της χρόνια-, απέκτησε μια κόρη. Υπήρξε πάντα θετική στη ζωή της, δυναμική, έτοιμη να γελάσει ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές. Λέγεται ότι ήταν εκείνη που οφείλεται για το γεγονός ότι ο Ιβ Σεν Λοράν ξανασκέφτηκε και ανακάλυψε εκ νέου το χρώμα. Δημιουργοί όπως ο Μισέλ Κλάιν έχουν πει ότι «με τη Λουλού το μίγμα έγινε πιο λάιτ» ενώ ο Χέλμουτ Νιούτον είχε δηλώσει πως «η Λουλού ντε λα Φαλαίζ μας είχε επηρεάσει σχεδόν όλους». Την είχαν ρωτήσει πρόσφατα τι δεν ξεχνάει ποτέ να πάρει φεύγοντας από το σπίτι…«Διαβατήριο και την ελευθερία μου.» 

Diane Kruger: «Το σπιτι μου θα ειναι παντα στο Παρισι. Ειναι η ομορφοτερη πολη στον κοσμο».

Η Νταϊάν Κρούγκερ ανήκει στην κατηγορία των ηθοποιών που σε καθηλώνουν ό,τι και να παίζουν. Είναι απίστευτα όμορφη, εκθαμβωτική, είτε ως Ωραία Ελένη, είτε ως Μαρία Αντουανέτα. Στη συνέντευξη μας αποκαλύπτει ότι ο Ντένις Χόπερ υπήρξε μέντορας της. Ο Τζόσουα Τζάκσον είναι ο σύντροφος της ζωής της, ηθοποιός που έγινε αναγνωρίσιμος από την τηλεοπτική σειρά «Dawson Creek». Στη διάρκεια της κουβέντας μας μάλιστα αναφέρεται στον «Τζος» σα να θεωρεί δεδομένο ότι το γνωρίζω…

Τι άλλα ξέρουμε ή θα έπρεπε να γνωρίζουμε για την Nταϊάν Κρούγκερ; Το αληθινό της όνομα είναι Diane Heidkruger. Έχει παίξει με τον Κριστόφ Λαμπέρ, τον Ντένις Χόπερ, τον Τζος Χάρτνετ, τον Μπραντ Πιτ, τον Νίκολας Κέιτζ… Έχει πει ότι δεν σκοπεύει να παντρευτεί. «Όχι, νομίζω ότι έχω τελειώσει με το θέμα του γάμου. Δεν έχω ρομαντικές ιδέες για τον γάμο. Λευκό φόρεμα; Δεν σημαίνει τίποτα για μένα. Όσο για παιδιά; Ναι. Όχι ακόμη». Για την ιστορία η Κρούγκερ είχε παντρευτεί στα 23 της με τον Γάλλο ηθοποιό Γκιγιόμ Κανέ, γάμος που κατέληξε σε διαζύγιο το 2006. 

Είναι σταθερή στις επιλογές της, δεν τρελαίνεται για αλλαγές. Μοιάζει ευαίσθητη αλλά όσοι την γνωρίζουν μιλούν για δυναμική γυναίκα. Ένας σοβαρός τραυματισμός στο πόδι την ανάγκασε να εγκαταλείψει το όνειρο της να γίνει επαγγελματίας χορεύτρια. Σαν τινέιτζερ αναγκάστηκε να αναλάβει τον μικρότερο αδερφό της όταν ο αλκοολικός πατέρας της (για τον οποίο αρνείται να μιλήσει) εγκατέλειψε τη μητέρα της και τα δύο του παιδιά. «Όταν κοιτάζω πίσω εύχομαι μόνο να είχα περισσότερο ξένοιαστο χρόνο τότε», λέει σήμερα. 

Η μητέρα της έμαθε να είναι ανεξάρτητη, δούλευε πάντα τα καλοκαίρια, έχει κάνει ακόμη και διανομή εφημερίδων. Ήταν εκείνη που την παρότρυνε να πάει μόνη της στα 15 της στο Παρίσι προκειμένου να γίνει μοντέλο. Και μάλιστα χωρίς να γνωρίζει ούτε μια λέξη στα γαλλικά. Δεν ντρέπεται να πει ότι ήπιε το πρώτο της ποτό στα 20. «Απλώς δεν πίστευα ότι το χρειαζόμουνα…» Και επιπλέον δεν ήθελε να μοιάσει στον πατέρα της, όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν…

Μετά από πέντε χρόνια μόντελινγκ, βαρέθηκε. Έφυγε από τη Νέα Υόρκη για να ξαναβρεθεί στο Παρίσι. Σπούδασε σε δραματική σχολή για δύο χρόνια, έμαθε γαλλικά, γύρισε ταινίες που δεν έχει δει ακόμη και σήμερα ποτέ, τη διάλεξαν για την ταινία «Troy» ανάμεσα σε 3000 ακόμη γυναίκες υποψήφιες. 

Έχει 1.73 ύψος, είναι Καρκίνος στο ζώδιο, δεν έχει προσωπικό στυλίστα, εκτός κι αν πρόκειται για τα Όσκαρ, όπως λέει, ή μια περιοδεία προώθησης για μια ταινία «όπου χρειάζομαι 25 σύνολα για συνεντεύξεις και 10 πρεμιέρες. Αλλά και πάλι θα τους πω τι χρειάζομαι». Αγαπά τη μόδα και δεν το κρύβει. Κυρίως γιατί νιώθει ότι μπορεί να εκφραστεί μέσω των ρούχων που επιλέγει να φορέσει αλλά και για να θυμάται συγκεκριμένες περιόδους της ζωής της. Chanel, Κάλβιν Κλάιν και Τζέισον Γου, οι αγαπημένοι της. 

Δεν είναι σπάταλη. Έχει πει σε συνέντευξη της ότι περίμενε έξι χρόνια για να αποκτήσει την τσάντα που ονειρευόταν. Μόλις υπέγραψε συμβόλαιο με τον Κάλβιν Κλάιν αποφάσισε ότι θα μπορούσε να αγοράσει επιτέλους μια Chanel Constance. «Είχα ιδρώσει στα αλήθεια όταν την πλήρωνα.» 

Ιδρώνει λοιπόν η Νταϊάν Κρούγκερ. Και κοκκινίζει. Δεν τρελαίνεται να φιλάει τους συμπρωταγωνιστές της. Λένε ότι πατάει γερά στα πόδια της. Και φαίνεται. Είναι εξαιρετικά συνεπής, πράγμα σπάνιο για σταρ του Χόλιγουντ. Γεννημένη στη Γερμανία το 1976, το πρώην μοντέλο και νυν ηθοποιός, έγινε γνωστή το 2004 σαν Ωραία Ελένη, δίπλα στον Μπραντ Πιτ και τον Πίτερ Ο’ Τουλ. Μέχρι τότε ήταν σχεδόν άγνωστη για τους ανθρώπους του κινηματογράφου. 

Η Νταϊάν Κρούγκερ δεν είναι όμως ένα ακόμη γλυκανάλατο κορίτσι. Θα πρέπει να τη δείτε στο φιλμ του Κουέντιν Ταραντίνο, «Inglorious Basterds» για να πειστείτε. Όταν παρουσίασε την τελετή απονομής του Φεστιβάλ των Καννών το 2007, αντί να μιλήσει στα αγγλικά, όπως όλοι οι προηγούμενοι παρουσιαστές, επέλεξε η ίδια να μιλήσει στα αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά, χωρίς βοήθεια. 

Ήρθε στην Αθήνα με αφορμή το 12ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου. Λίγο πριν είχε εμφανιστεί στην «πράσινη» δημοπρασία του οίκου Christie’s στη Νέα Υόρκη με θέμα «A bid to save the earth». Μιλήσαμε λίγες ημέρες προτού έρθει και κανονίσαμε να φάμε μαζί στην Αθήνα, με άλλους ηθοποιούς που έχουν έρθει ειδικά για το Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, μία μέρα μετά την άφιξη της. Χωρίς μικρόφωνο. 

- Πρώτα μοντέλο, μετά ηθοποιός. Και τώρα πρότυπο. Ποια είναι αυτά που αγαπάτε και απεχθάνεστε στη βιομηχανία μόδας και σινεμά;

- Δεν ξέρω τι να πω για το πρότυπο, πάρα πολύ πίεση! Αλλά νομίζω ότι αυτό που κράτησα και πήρα μαζί μου από το μόντελινγκ ήταν σπουδαίες φιλίες, όπως με τον Καρλ Λάγκερφελντ ή τον Κάλβιν Κλάιν και την ικανότητα να μιλάω τρεις γλώσσες και να έχω ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο. Το να ποζάρω για φωτογραφίες είχε αρχίσει να καταντάει βαρετό για μένα ύστερα από λίγο αλλά με τη μόδα δε συνέβη σίγουρα το ίδιο. Θαυμάζω στα αλήθεια τη δημιουργικότητα και το ταλέντο ορισμένων σχεδιαστών και στυλιστών…Το γεγονός ότι είμαι ηθοποιός είναι αυτό που πραγματικά με ολοκληρώνει και με γεμίζει. Λατρεύω να δημιουργώ έναν χαρακτήρα, να δίνω πνοή στο όραμα ενός σκηνοθέτη. Και να είμαι ανοιχτή σε όλων των ειδών τα συναισθήματα.

- Είστε περισσότερο γνωστή σαν Ωραία Ελένη στην ταινία «Troy», ανάμεσα σε άλλους ρόλους. Ποιός ρόλος ήταν αυτός που απολαύσατε περισσότερο και πως νιώσατε σαν Ελληνίδα ηρωίδα;

- Έχω απολαύσει όλους τους χαρακτήρες που έχω παίξει, είτε πρόκειται για βασίλισσα που έχει γράψει ιστορία, είτε για νοικοκυρά. Έχω υπάρξει πολλές διαφορετικές εθνικότητες μέσα στα χρόνια που έχουν περάσει αλλά η Ελένη θα είναι πάντα ιδιαίτερη για μένα καθώς έγινε αφορμή να γίνω γνωστή.

- Πώς συγκρίνετε τον Γερμανικό κινηματογράφο με τον Γαλλικό και τον Αμερικάνικο;

- Δεν έχω δουλέψει ποτέ σε γερμανικό φιλμ αλλά θα έλεγα ότι η βασική διαφορά ανάμεσα σε μια γαλλική και μια αμερικανική ταινία είναι σίγουρα η κλίμακα. Νιώθω επίσης ότι οι σκηνοθέτες στη Γαλλία δικαιούνται να έχουν μεγαλύτερη άποψη για το ποιος θέλουν να είναι στο καστ τους ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτό είναι θέμα των στούντιο και των παραγωγών. Το box office είναι η μόνη τους αγωνία.

- Εχετε επίσης εκπαιδευτεί σαν μπαλαρίνα. Αλλά αναγκαστήκατε να αλλάξετε σταδιοδρομία. Με ποιον τρόπο πιστεύετε στη μοίρα, στο πεπρωμένο; Στα σενάρια της ζωής με τα αν/όταν/τι κι αν;

- Δεν ξέρω… Σίγουρα νιώθω ότι ορισμένες φορές ένας ρόλος μοιάζει να έρχεται σε σένα και να μην το ήξερες καν ότι έψαχνες να τον βρεις. Για παράδειγμα, η Μαρία Αντουανέτα μοιάζει λίγο σα να ήταν μοιραίο να την παίξω… Και οι δύο έχουμε γερμανικές καταβολές (εκείνη ήταν Αυστριακή) που ήρθαμε στη Γαλλία σε πολύ νεαρή ηλικία, το όνομα της μητέρας μου είναι Marie-Therese και είμαι ακριβώς στην ίδια ηλικία που ήταν η Μαρία Αντουανέτα όταν πέθανε…

- Ανάμεσα στους συμπρωταγωνιστές σας, όπως ο Νίκολας Κέιτζ ή σκηνοθέτες όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο, με ποιον θα θέλατε να ξανασυνεργαστείτε και γιατί;

- Θα ήθελα πολύ να ξανασυνεργαστώ με όλους όσους έχω δουλέψει στο παρελθόν. Δεν είχα ποτέ μου συμπαρουσιαστή που να μην συμπαθούσα. Ε, ίσως μία φορά, στις πολύ αρχές…

- Εκδηλώσεις στο κόκκινο χαλί. Εχετε υπάρξει ακόμη και οικοδέσποινα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Kαννών. Ποιά είναι η μεγαλύτερη σας αγωνία ή φόβος;

- Οτιδήποτε συμβαίνει στο κόκκινο χαλί είναι πάντα συναρπαστικό. Έχει πλάκα να ντύνεσαι, να βάζεις τα καλά σου για να γιορτάσεις το φιλμ σου ή να πας σε μία κινηματογραφική προβολή. Δεν αγχώνομαι πλέον για καμία τέτοια εμφάνιση… Προσπαθώ να διασκεδάζω όταν πηγαίνω, παίρνοντας μαζί μου μία καλή φίλη ή έναν καλό φίλο. Για να ετοιμαστούμε μαζί. Επίσης είναι το πιο cool πράγμα να συναντήσεις τους φαν και τους γνώστες του σινεμά. Είμαι πολύ ευγνώμων για την υποστήριξη τους.

- Εχετε συνδέσει το πρόσωπο σας με ρολόγια, καλλυντικά, αρώματα. Ποιά είναι τα πράγματα που δεν θα διαφημίζατε ποτέ και γιατί;

- Δεν ενδιαφέρομαι πια να διαφημίσω κάτι το οποίο δεν πιστεύω. Δεν είμαι μοντέλο πλέον και θέλω να συνεργάζομαι με επωνυμίες και ανθρώπους στους οποίους πιστεύω και αντίστροφα.

- Γιατί επιλέξατε το Παρίσι και το Βανκούβερ ως τις πόλεις που θέλετε να ζείτε σήμερα;

- Ζούσα στο Παρίσι από τότε που ήμουνα 16 χρονών και στη Νέα Υόρκη τα τελευταία 10 χρόνια, με αρκετά διαλείμματα. Το Βανκούβερ είναι μάλλον προσωρινό καθώς το σόου του Josh «Fringe» φιλοξενεί τα γυρίσματα εκεί. Αλλά το σπίτι μου θα είναι πάντα στο Παρίσι. Για μένα είναι η ομορφότερη πόλη στον κόσμο.

Πελουσα Τσαντακη: «Γιατι θεωρουμε ότι οι ανδρες ειναι πιο πιστοι στη φιλια;»

Η Πελούσα Τσαντάκη (μητέρα, γιαγιά, φιλόλογος, συγγραφέας, γυναίκα-ορχήστρα), δουλεύει ήδη το τέταρτο βιβλίο της. Έχει κυκλοφορήσει το «Αν έχεις τέτοιες φίλες» (εκδόσεις Οσελότος) και με τη σκέψη ότι θα γίνει θεατρική διασκευή, έχει στριμώξει τις ηρωίδες της και τους ήρωες της στην γωνία και τους μαθαίνει πως να μιλούν τώρα και εκτός λευκών σελίδων. Θέλησα να μάθω περισσότερα για τη συγγραφέα του «Άλλα Λόγια», του «Δεν κοιμάμαι τα βράδια» και του μυθιστορήματος «Αν έχεις τέτοιες φίλες». Για τις οποίες δεν κοιμήθηκε πολλά βράδια...

- Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου;

- O τίτλος του βιβλίου είναι μάλλον ειρωνικός. Επειδή αναφέρεται σε φίλες, σε κορίτσια που δοκιμάζουν την τύχη και την αντοχή τους, μαζί με τη δική μας. 

- Yπάρχει αληθινή φιλία ανάμεσα στις γυναίκες; Και στις ηρωίδες του βιβλίου σας;

- Μεγάλη κουβέντα η φιλία. Ανάμεσα σε γυναίκες, ανάμεσα σε άνδρες. Γιατί θεωρούμε ότι οι άνδρες είναι πιο πιστοί στη φιλία; Έχετε δει αδερφικούς φίλους σε ανώτατες θέσεις μιας επιχείρησης; Τρώγονται σάρκες εκεί. Πιστεύω ότι μπορεί να υπάρξει αληθινή φιλία ανάμεσα στις γυναίκες. Αυτό μου έχει διδάξει η μέχρι τώρα πορεία μου. Υπήρξα τυχερή. Έχω τις ίδιες φίλες για δεκαετίες χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν συναντώ καινούργιες φιλίες σε διαφορετικές φάσης της ζωής μου, ακόμη και σήμερα. Όσο για τις ηρωίδες του βιβλίου μου, ζουν ανάμεσα μας, είναι μία από εμάς, με τις αδυναμίες τους, τα πάθη τους, αλλά και τα αληθινά τους αισθήματα, που δεν διστάζουν να τα εκφράσουν, με κάθε ευκαιρία, δηλαδή πάντα. 

- Τρίτο μυθιστόρημα. Τι σημαίνει αυτό για μια συγγραφέα;

- Τρίτο μυθιστόρημα, πράγματι. Άπιαστο όνειρο όταν γράφεις το πρώτο. Όταν όμως το ολοκληρώνεις, ξεχνάς τα ξενύχτια, τις ώρες μοναξιάς, τον κόπο σου και επικεντρώνεσαι στις ηρωίδες σου που τις έχεις αγαπήσει και στους ήρωες που τις συνοδεύουν και δεν επιθυμείς τίποτα άλλο από το να αγαπηθούν. 

- Ποια είναι η καλύτερη κριτική που ακούσατε μέχρι σήμερα; Η πιο απρόσμενη;

- Πολλές και διάφορες καλές κριτικές. Από γυναίκες κυρίως και διαφορετικές ηλικίες. Ίσως γιατί εμείς οι γυναίκες είμαστε πιο αυθόρμητες και δεν φοβόμαστε να μιλήσουμε με το συναίσθημα. Ενώ οι άνδρες τσιγκουνεύονται καμιά φορά ή απλά διστάζουν να εκφράσουν τα αληθινά τους συναισθήματα. Η πιο απρόσμενη όμως κριτική προέκυψε σίγουρα από έναν 60χρονο άνδρα… «Τον τυχερούλη τον γιατρό, γυναίκα που έχει…». Ποιός είναι ο γιατρός; Ο άντρας μου.

- Πώς επιβιώνει σήμερα μια συγγραφέας στην Ελλάδα;

- Στην Ελλάδα δεν επιβιώνει. Όχι μόνο σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, αλλά και πάντα. Εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις συγγραφέων, άλλων ταλαντούχων και άλλων μάλλον ατάλαντων αλλά σωστά δικτυωμένων, δηλαδή με τις κατάλληλες γνωριμίες και εξαιρετικές δημόσιες σχέσεις. Αυτή είναι για μένα η μόνη αλήθεια. Ο συγγραφέας επιβιώνει από τη δουλειά που έμαθε να κάνει, όπως όλοι οι άλλοι που δεν γράφουν μυθιστορήματα, μέρα-νύχτα, παράλληλα με την καριέρα τους, με την ελπίδα μια μέρα να τους γηροκομήσουν οι ήρωες τους… 

- Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο στη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου;

- Τα συναισθήματα μου ήταν εκείνα που με δυσκόλεψαν περισσότερο στη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου μου. Όχι για να τα εκφράσω αλλά για να τα συγκρατήσω. Κυρίως επειδή αγαπώ τις ηρωίδες μου και δεν θα ήθελα σε καμία περίπτωση να τις εκθέσω, έστω και στο ελάχιστο. 

- Γιατί να αγοράσει κάποιος το βιβλίο «Αν έχεις τέτοιες φίλες»;

- Για να διαβάσει κανείς ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνίστριες αληθινές κοπέλες που γίνονται γυναίκες, αγαπιούνται, μισιούνται, προδίδουν και προδίδονται, πληγώνουν, προφυλάσσουν, όπως ακριβώς κάνουμε οι γυναίκες μεταξύ μας, κι ας μην το παραδεχόμαστε πάντα. Για να το διαβάσουν μονορούφι, μέσα σε μια μέρα, όπως μου είπαν τουλάχιστον οι πρώτοι αναγνώστες που με εμπιστεύτηκαν. Για το ταξίδι στο 60 και το 70, τη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αθήνα-Ρώμη-Λονδίνο, το τέλος της αρχής. 

Yannis Ghikas: «Τα υπερσχεδιασμένα αντικείμενα εντυπωσιάζουν, αλλά γρήγορα κουράζουν»

Συστήνεται ως βιομηχανικός σχεδιαστής. Σχεδιάζει προϊόντα που θα ήθελε να χρησιμοποιεί καταρχήν ο ίδιος. Δουλεύει σόλο, χωρίς να το έχει επιλέξει. Φτιάχνει από φρουτιέρα σε σχήμα βάφλας και σκαμπό με την ονομασία Monarchy (σαν βασιλική κορώνα τοποθετημένη ανάποδα) μέχρι δαχτυλίδια Out of Sight, μια λάμπα «παράσιτο» και πόσες ακόμη «ιδέες σε λίστα αναμονής». Ο Γιάννης Γκίκας οτιδήποτε φτιάχνει το βαφτίζει κιόλας, όπως είθισται στο ντιζάιν. Στέκεται μακριά από τα υπερσχεδιασμένα αντικείμενα, προτιμά μια πιο λιτή προσέγγιση, ίσως όχι την πιο εμπορική όπως λέει, γνωρίζοντας ότι οι Ελληνες προτιμούν τις πιο μαξιμαλιστικές κατευθύνσεις.

Έχει ταξιδέψει τη δουλειά του από την Biennale Internationale Design στη Γαλλία μέχρι το Salone del Mobile στην Ιταλία. Από αυτά που διαβάζω στην προσωπική του ιστοσελίδα φαντάζομαι ένα μοναχικό Ελληνα ντιζάινερ που γνωρίζει καλά κανόνες και παγίδες. Ο Γιάννης Γκίκας λέει: «Δεν είμαι μοναχικός άνθρωπος, αντίθετα πολύ κοινωνικός. Ως σχεδιαστής είμαι πιο μοναχικός, αλλά λόγω των δομικών προβλημάτων του χώρου, όχι λόγω επιλογής. Είμαι αισιόδοξος σε αυτόν τον τομέα. Η ελληνική σχεδιαστική κοινότητα πιστεύω ότι σύντομα θα γίνει πιο κοινωνική και εξωστρεφής, γεγονός το οποίο θα μας ωφελήσει όλους».

Έχει αρκετά πρότζεκτ με την υπογραφή του σε εξέλιξη και άλλα που μένουν ανεξίτηλα στον χρόνο. Του ζητάω να κατονομάσει τις συνεργασίες, για τις οποίες νιώθει περήφανος. «Νιώθω περηφάνια για το γεγονός ότι έχω λίγα προϊόντα σε παραγωγή και έχω καταφέρει να είμαι βιομηχανικός σχεδιαστής χωρίς να έχω σοβαρό ακαδημαϊκό υπόβαθρο, δυστυχώς βέβαια που δεν το έχω. Όμως, λόγω χαρακτήρα, συνήθως εκείνο που νιώθω πιο έντονα είναι αγωνία για το πώς θα προχωρήσω και θα βελτιωθώ».

Μιλάει με ενθουσιασμό όταν συνεργάζεται με ελληνικές εταιρίες. Όπως με την ελληνική εταιρία convex για μια σειρά από πόμολα. «Το ένα από τα πόμολα που σχεδίασα το έχω στην κύρια πόρτα του διαμερίσματός μου και το λατρεύω», συμπληρώνει. Ντιζάιν όμως σημαίνει αισθητική και λειτουργικότητα, μαζί με αντοχή στον χρόνο. «Δεν ξέρω αν τα καταφέρνω, αλλά σίγουρα το προσπαθώ», λέει ο Γιάννης Γκίκας. «Συνήθως προσπαθώ να αποφεύγω την πολυπλοκότητα σχεδιαστικά. Τα υπερσχεδιασμένα αντικείμενα εντυπωσιάζουν, αλλά γρήγορα κουράζουν και γι' αυτό δεν αντέχουν στον χρόνο. Όμως, μια λιτή, λειτουργική προσέγγιση δεν είναι και η πιο εμπορική. Οι Έλληνες από τη στιγμή που έφυγαν από την ανέχεια που, κατά μια έννοια, τους επέβαλλε τη λιτή έκφραση και σε συνδυασμό με την απουσία παιδείας και τη νότια ψυχοσύνθεσή τους, στρέφονται σε πιο μαξιμαλιστικές κατευθύνσεις».

Αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάτι που δεν θα σχεδίαζε ποτέ... «Είναι τόσο μεγάλο το εύρος των προϊόντων που μπορεί να σχεδιάσει ένας βιομηχανικός σχεδιαστής. Οι περισσότεροι κινούνται σε μικρό υποσύνολο αυτού του χώρου με λίγες εξαιρέσεις. Δεν νομίζω να με ενδιέφερε να σχεδιάσω γεωργικά ή ιατρικά μηχανήματα. Συνήθως με ενδιαφέρει περισσότερο να σχεδιάζω προϊόντα που χρησιμοποιώ και εγώ ο ίδιος».

Το όνομά του ακούγεται και σε διεθνές επίπεδο. Κυρίως λόγω των δημοσιεύσεων σε blogs, όπως εξηγεί, και της βράβευσής του για τα σκαμπό Monarchy από το Red Dot Design Award στη Σιγκαπούρη. «Όμως είναι τόσο δυναμικός ο χώρος, που για να συνεχίσεις να υφίστασαι, πρέπει διαρκώς να δηλώνεις την παρουσία σου μέσω της δουλειάς σου», λέει ο Γιάννης Γκίκας. «Αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο είναι εξαιρετικά δύσκολο, πάντοτε ήταν, γιατί εκτός από τον σχεδιασμό, η κατασκευή πρωτοτύπων και η συμμετοχή σε εκθέσεις στο εξωτερικό έχει δυσβάσταχτο κόστος. Οι ξένοι συνάδελφοι-σχεδιαστές είναι ευγενείς, αλλά πολλές φορές αδιάφοροι. Τώρα τελευταία έχω την εντύπωση ότι μας παίρνουν ακόμα λιγότερο στα σοβαρά.Προσέγγισα μια γερμανική εταιρία, την οποία μου σύστησε φίλος Γερμανός σχεδιαστής που συνεργάζεται μαζί τους, για την κατασκευή ενός πρωτότυπου. Δεν έλαβα καμία απάντηση... Ο φίλος μου μού ζήτησε συγγνώμη».

Τον ρωτάω ποια κομμάτια της δουλειάς του απολαμβάνει να κάνει και ποια θα προτιμούσε να κάνει κάποιος άλλος. «Δουλεύω απολύτως μόνος και όχι από επιλογή. Πιστεύω ότι αν είχα τη δυνατότητα να συνεργάζομαι με άλλους στο πλαίσιο ενός design studio, ως είθισται, και θα ήμουν πιο παραγωγικός και το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο. Κάποια πράγματα μπορώ να τα κάνω καλά, κάποια άλλα όχι».

Άραγε, υπάρχει ελληνικότητα στα αντικείμενα που φτιάχνει κι αν ναι, πώς την ορίζει; «Δεν κάνω καμιά συνειδητή προσπάθεια να δείξω μέσα από το ντιζάιν την ελληνική μου καταγωγή ούτε και να την αποκρύψω», απαντάει ο Γιάννης Γκίκας. «Αφήνω ό,τι υπάρχει να βγαίνει αβίαστα και αυθόρμητα. Τώρα, την ελληνικότητα ή όχι του αποτελέσματος, είμαι τόσο κοντά σε αυτό που κάνω, που είμαι εντελώς ακατάλληλος να την κρίνω. Η αλήθεια είναι ότι όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερο με ενδιαφέρει η χαρτογράφηση εκείνων των στοιχείων που συνθέτουν την ελληνικότητα. Ναι, θα ήθελα να χρησιμοποιήσω και να αξιοποιήσω στα ελληνικά στοιχεία περισσότερο και στο design και γενικά».

Μέχρι τώρα ο Γιάννης Γκίκας έχει συνεργαστεί με μικρές εταιρίες. Τον ρωτάω αν θα επιδίωκε να τον «υιοθετήσει» μια μεγαλύτερη, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα στη μόδα... «Είναι όνειρο κάθε σχεδιαστή να δει τα σχέδιά του να υλοποιούνται και να διατίθενται από μεγάλες εταιρίες. Απλώς είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο και απίθανο».

Ο Γιάννης Γκίκας μοιάζει αισιόδοξος, αλλά συγκρατημένος. Μπορεί ένας designer στην Ελλάδα να ζήσει σήμερα από το επάγγελμά του; Υπάρχει ντιζάιν στην Ελλάδα; «Όχι, δεν μπορεί. Ναι, design υπάρχει. Τώρα τι ποιότητας είναι, κατά πόσον έχει δημιουργήσει τη δική του ταυτότητα, είναι μια άλλη υπόθεση».