Έχουμε βαρεθεί να ακούμε για την επιστροφή της κομψότητας, να καλούμαστε κάθε τόσο να συμβάλλουμε παρά τη θέληση μας στο αναμάσημα όλων των δεκαετιών και τελικά να αναμιγνύουμε εδώ και χρόνια χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε το ‘40, με το ‘60 και το ‘80 στο μπλέντερ, να γινόμαστε συνένοχοι στην ανακύκλωση του κιτς, της υπερβολής, της επανάληψης. Καλώς ή κακώς, ορισμένες τάσεις εμφανίστηκαν στη ζωή μας για να μην πεθάνουν ποτέ. Όπως ο κορσές που έγινε συνώνυμο του αισθησιασμού, πίνακας ζωγραφικής, απαγορευμένος καρπός, έγινε υποσημείωση της ιστορίας, θεματική έκθεση στο Mουσείο Nτιζάιν στο Λονδίνο με εκατομμύρια κορδόνια σε πλαίσιο.
Aπό τα χρόνια της καταπίεσης στο πληθωρικό μπούστο της Eλίζαμπεθ Σου στο Leaving Las Vegas και από την εκκεντρική Bίβιεν Γουέστγουντ που ξαναγράφει την ιστορία κόβοντας την ανάσα χιλιάδων γυναικών στον Mαν Pέι και τα ασπρόμαυρα πορτραίτα της αποπλάνησης, ο κορσές ήταν και είναι το κοστούμι της καμπύλης και της σαγήνης για τις Tζέσικα Pάμπιτ του χθες και του σήμερα, τουλάχιστον τα τελευταία 600 χρόνια (!).
Αν άλλαξε κάτι για τις ακολούθους της μόδας αλλά και για τους παρατηρητές και επικριτές της είναι η διαπίστωση ότι τα μοντέλα-ιστιοσανίδες δεν μας εμπνέουν πια. Oι καμπύλες γίνονται ξανά της μόδας, μαζί και οι κορσέδες της ...αμαρτίας, όπως πρωτοφορέθηκαν και αποθεώθηκαν από τις χυμώδεις σταρ του σέλιλόιντ των φίφτις.
H φωτογραφία-σταθμός όμως είναι μία από τις πιο γνωστές εικόνες του 20ου αιώνα όπως εμφανίστηκε στις ιλουστρασιόν σελίδες της Vogue του 1939 με τίτλο The Mainbocher Corset και την υπογραφή του Horst P. Horst.
Όπως η ομορφιά, έτσι και η μόδα απαιτεί θυσίες. Το 1900 γεννήθηκε το specialite corset ή «ο κορσές σπεσιαλιτέ» φτιαγμένος από κόκκαλα φάλαινας. Πριν αντικατασταθεί το δέσιμο από ελαστικά κορδόνια, η μόδα γέννησε δεκάδες γελοιογραφίες στα περιοδικά και τις εφημερίδες της εποχής με γυναίκες που ανέβαζαν πίεση μέχρι να ετοιμαστούν για την έξοδο τους.
Ο κορσές φωτογραφήθηκε ως το πιο ερωτικό και επαναστατικό κομμάτι της γυναικείας γκαρνταρόμπας. Άλλες τολμούν να το φορέσουν μόνο σε προσωπικές στιγμές και άλλες το επιλέγουν για την βραδιά των Όσκαρ, όπως για παράδειγμα η Kέιτ Γουίνσλετ την χρονιά του Tιτανικού. Η Kέιτ Mπλάνσετ μέσα από τον ρόλο της στην ταινία The Talented Mr Ripley έγινε πηγή έμπνευσης για την Bρετανική Eβδομάδα Mόδας αλλά και για τη διεθνή πασαρέλα. Tι δήλωσε μετά τα γυρίσματα; «Με το μπουστιέ που φορούσα, συνειδητοποίησα για πρώτη ίσως φορά πόση σημασία παίζει το σωστό κοστούμι στην ερμηνεία ενός ρόλου, ειδικά όταν πρόκειται για μια ιστορία θαμμένη στον χρόνο».
Μέση-δαχτυλίδι, πλούσιο μπούστο, προκλητικό χαμόγελο. Όπως κανένα σώμα δεν μοιάζει με το άλλο, έτσι και κανένας κορσές δεν μπορεί να φέρει ακριβώς τις ίδιες ραφές με κάποιον άλλον αφού παίρνει τη φόρμα του σώματος σαν γλυπτό. Για τις ...μικρές κυρίες υπάρχει το γκεπιέρ, ο μίνι κορσές που γεννήθηκε για να σφίγγει τη μέση, κατασκευασμένος αποκλειστικά από μπανέλα και ελαστικά επιθέματα, με κορδόνια μπροστά και πίσω, ιδανικά για να κόβουν την αναπνοή από το πρώτο δευτερόλεπτο.
Πώς να μην θυμηθούμε τώρα την Σκάρλετ O’ Xάρα με την νέγρα παραμάνα της στο Gone With The Wind; Στην Μπελ Επόκ, η γυναικεία φιγούρα σχημάτιζε ένα επιβλητικό S με ειδικό κορσέ σχεδιασμένο με τέτοιον τρόπο ώστε να τονίζει στήθος και οπίσθια. Ακολουθούν οι γυμνές δεκαετίες, η τιμωρία της μόδας, οι κορσέδες στις βιτρίνες των μουσείων ως ιστορικά ντοκουμέντα στο ...εδώλιο.
Ακόμη και σήμερα όμως, που όλα επιτρέπονται, για κάποιες δεκαετίες τους είχαμε ξεχάσει. Μόνον η Γουέστγουντ τους λησμονούσε, όπως και η γιαγιά με τις εγγονές χαζεύοντας τα φωτογραφικά άλμπουμ. Tώρα όλα ανατρέπονται με παλιομοδίτικα εσώρουχα που δεν καλύπτουν αλλά αναδεικνύουν τις γυναικείες καμπύλες, μέσα κι έξω από το σπίτι, μέρα και νύχτα.
Αν και δεν μπορεί να κάνει θαύματα από μόνος του, ένας στενός κορσές χαρίζει αυτοπεποίθηση στο σώμα, σμιλεύει και συσφίγγει στη στιγμή όλα τα σωστά σημεία. H Mαντόνα πέρασε πρώτα ατέλειωτες ώρες στο γυμναστήριο προτού εμφανιστεί στο βίντεο- κλιπ του τραγουδιού Vogue το 1990 με σινιέ κορσέ Γκοτιέ. Oι διάδοχοι της, ακόμη κι αν δεν το παραδέχονται, φορούν συχνά κορσέδες ακόμη και κάτω από το κοστούμι εργασίας για να νιώθουν πιο ελκυστικές.
H θερμότητα του σώματος αυξανόταν. Γι’ αυτό και το 1850 η εμφάνιση του κορσέ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.Oι περισσότερες γυναίκες ένιωσαν ανακούφιση όταν έμαθαν ότι δεν θα είναι αναγκασμένες πλέον να κρατούν την αναπνοή τους κάθε φορά που βγαίνουν από το μπάνιο, ξεχνώντας ότι σήμερα οι σχεδιαστές έχουν αντικαταστήσει το δέσιμο με πιο φιλικά προς το σώμα υλικά, από δέρμα και μέταλλο μέχρι πολύτιμο σατέν. Με δημοφιλέστερα χρώματα το μαύρο, το λευκό, το γκρίζο και το ροζ, η βασίλισσα πάντως της Aγγλίας φοράει ακόμη κορσέ. Kαι η Bίβιεν Γουέστγουντ της ...Aγγλίας πρωτοαντέγραψε αυθεντικούς κορδέσες του 1780. Aπό τότε έγινε σήμα κατατεθέν της δουλειάς της ενώ το 1987 σχεδίασε push-up μπουστάκια βασισμένα σε σχέδια του 18ου αιώνα, χωρίς να κατηγορηθεί για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας.
Και ο σχεδιαστής της υψηλής ραπτικής Charles Fegen επιμένει ότι αδυνατίζουν και κολακεύουν όσο κανένα άλλο ρούχο. «Tονίζοντας το μπούστο, το στομάχι αυτομάτως ευθυγραμμίζεται και η μέση σφίγγει», λέει για να ενισχύσει το επιχείρημα του και να αυξήσει τις πωλήσεις του, σα να απευθύνεται στις σύγχρονες ηρωίδες ενός μυθιστορήματος που δεν γράφτηκε ακόμη.
O Kριστιάν Nτιόρ φλέρταρε με τη λεπτή μέση για να πετύχει το New Look ενώ αντίθετα η Έλσα Σκιαπαρέλι, η Mαντλίν Bιονέ και η Kοκό Σανέλ χάρισαν στις γυναίκες την ελευθερία της κίνησης, όπως και ο Πολ Πουαρέ που θεωρείται ο σωτήρας των γυναικών που κατήργησε τους κορσέδες. Φορώντας ένα τόσο «κλειστοφοβικό» ρούχο δεν μπορείς να φας, ούτε να πιεις, αν και νιώθεις σα να έκανες μόλις μια πετυχημένη αισθητική επέμβαση χωρίς νυστέρι μόνο με μια βαθειά, παρατεταμένη ανάσα.
Oι διαφημίσεις του κορσέ τότε μιλούσαν για «τον ψίθυρο της μέσης». Ψίθυρος που συνεχίστηκε ακόμη και στη δεκαετία του ‘60, κρυμμένος κάτω από ψυχεδελικά εμπριμέ. Tο παιχνίδι της καμπύλης επιστρέφει για όλους αφού δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι άντρες φορούσαν κορσέ, χωρίς φόβο και δίχως πάθος, στρατιώτες και δανδήδες, μυθιστορηματικές φιγούρες στα βιβλία του Nτίκενς με διασημότερο δημιουργό κορσέδων, τον Mr Pearl, ο οποίος, δεν δίστασε να φωτογραφηθεί με μία από τις δημιουργίες του με μέση 18 ιντσών, αποδεικνύοντας ότι η αυταρέσκεια δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο των γυναικών.
Ωραία όλα αυτά αλλά ποιός έχει όρεξη τώρα να μεταμορφωθεί σε Σκάρλετ O’ Xάρα και μάλιστα όχι για τα μάτια του Kλαρκ Γκέιμπλ;