Ήταν ένα δημοσιογραφικό ταξίδι, μια αποστολή στο Παρίσι, ύστερα από πρόσκληση του οίκου Louis Vuitton. Πήγαμε στο εργοστάσιο, είδαμε πως κατασκευάζονται οι τσάντες, πως σχεδιάζονται, πως βγαίνουν στην παραγωγή, κάθε στάδιο της συναρμολόγησης, ακόμη και τα σημεία που αποθηκεύονται οι …ελαττωματικές. Στη συνέχεια, φάγαμε μεσημεριανό, στον ίδιο χώρο, με τον διάδοχο της οικογένειας και θυμάμαι με πόσο πάθος και οργή μου είχε μιλήσει τότε για τις αντιγραφές, το κυνήγι των δικηγόρων με τους αντιγραφείς, τις ιμιτασιόν Louis Vuitton στον πλανήτη. Η έκπληξη που μας επεφύλασσαν για επιδόρπιο ήταν μια φωτογράφιση με τη νέα σειρά πολυτελών τσαντών. Μας χτένισαν, μας έβαψαν και στη συνέχεια μας φωτογράφισαν με την τσάντα που είχαμε διαλέξει. Δεν μας την χάρισαν. Δεν μας τη δάνεισαν, ούτε για μία μέρα. Τις είδαμε να γεννιούνται, τις κρατήσαμε, τις αποχαιρετήσαμε. Αυτό σαν απάντηση σε όσους πιστεύουν ότι (όλοι) οι δημοσιογράφοι μόδας είναι πληρωμένες διαφημίσεις.
Ο Emanuele Della Valle, ένα ταξίδι-αστραπή στο Μιλάνο και τα χαμένα μποτάκια
Πώς είναι να συνομιλείς με τον εξαιρετικά επικοινωνιακό διάδοχο αυτοκρατορίας Tod's και Hogan στο Μιλάνο, όπως είναι ο Emanuele Della Valle;
Προσπαθείς να συγκεντρωθείς, να μιλήσεις ιταλικά και αγγλικά μαζί, νε εξηγήσεις στην ανάγκη με παντομίμα, να ζητήσεις να μάθεις κάτι διαφορετικό από τις καμπάνιες και τα δελτία Τύπου, ειδικά στην εποχή πριν από τις selfies και τις σούπερ interactive εμπορικές ιστοσελίδες.
Ακούς προσηλωμένος, δεν σημειώνεις, για να μη χάνεις την οπτική επαφή με το συνομιλητή σου, έχεις μόνο κάποιες ερωτήσεις που έχεις σημειώσεια από πριν για να προκύψουν και άλλες, όταν τελικά η συζήτηση ξεφεύγει, η μόδα γίνεται τέχνη, οι απαντήσεις ερωτήσεις, η κουβέντα εξελίσσεται σε κεφάλαιο βιβλίου. Την τσάντα την έχω ακόμη. Και το ρολόι-λουκέτο. Τα μποτάκια με το graffiti και τις κόκκινες σόλες Christian Louboutin έχω να τα δω από τότε. Που να είναι άραγε; Θα χάθηκαν σε κάποια μετακόμιση. Τι να κάνει άραγε σήμερα ο Emanuele Dalle Valle; Να τον ρωτήσω αν πειράζει που φορούσα Louboutin και όχι Hogan;
Γιατί ο David Gilmore δεν έχει καμία σχέση με τους Pink Floyd
Ήταν πριν από χρόνια που είχε έρθει ένας διάσημος σκηνοθέτης θεατρικών παραστάσεων για να στήσει μια μικρογραφία Broadway, εδώ, στην Αθήνα. Με τεράστια εμπειρία σε παραγωγές τύπου Grease, κυρίως μιούζικαλ και μπλοκμπάστερ του West End, o David Gilmore, -καμία σχέση με τον David Gilmore των Pink Floyd-, σε ένα διάλειμμα της οντισιόν με τους Έλληνες ηθοποιούς που ξέρουν να χορεύουν και να τραγουδούν, μου μίλησε για τα μυστικά του ζωντανού θεάματος. Σήμερα έχει σκηνοθετήσει από το Footloose στην Αυστραλία μέχρι τον Jamie Oliver. Μόλις είδα τη φωτογραφία θυμήθηκα ότι έχω χρόνια να φορέσω αυτό το ρολόι, μεμοραμπίλια από τις σπουδές μου στο Λονδίνο, και πως δεν πρέπει να ξαναέχω πιάσει τα μαλλιά μου από τότε με τέτοιο κακόγουστο κλάμερ… Πρέπει να ήταν η πρώτη και τελευταία φορά. Μήπως είχα βλέψεις να με επιλέξει σαν Sandy-Olivia Newton-John και ήθελα να μεταμορφωθώ από Sandra Dee σε Sandy;
Με την Marije Vogelzang, eating designer, μια καρφίτσα κουταλοπήρουνο και την …πριγκίπισσα της Ολλανδίας
H αλήθεια είναι ότι δεν συναντηθήκαμε ποτέ, δεν γνωριστήκαμε, δεν φιληθήκαμε σταυρωτά, το χειρότερο είναι ότι δεν δοκίμασα τίποτα από τα χεράκια της. Tι φτιάχνει η Marije Vogelzang, ιδρύτρια του Proef, ενός ασυνήθιστου εργαστηρίου για το σχεδιασμό τροφίμων, eating designer στο επάγγελμα; Κολιέ από φέτες καρότων, ποτήρια από ψωμί για τοστ, μύτες από ραπανάκια, τραπεζομάντηλα καρδάμου, άντρες από ζαμπόν, βρώσιμες πιατέλες, πιατικά φτιαγμένα από ζάχαρη που διαλύονται μετά τη χρήση…
Μιλήσαμε για αρκετή ώρα στο Skype, χρόνια πριν, έξι, ίσως και λίγο παραπάνω… Θυμάμαι ότι έγινε φωτογράφηση για το περιοδικό που θα φιλοξενούσε την κουβέντα μας, κι εγώ, είχα φορέσει μια μαύρη ολόσωμη φόρμα, κάπως σαν αυτή που φορούν οι άνδρες στα συνεργεία αυτοκινήτων και μια καρφίτσα με κουταλοπήρουνο, με την υπογραφή του Karl Lagerfeld, δώρο αγαπημένης φίλης από το παρελθόν. Μέσα σε λίγα λεπτά, και παρά την απόσταση Αθήνα-Άμστερνταμ, ένιωθα σα να είχα γίνει φίλη με την Marije Vogelzang, άρχισε να με ρωτάει κι εκείνη για τη ζωή μου, αν πάντα ήθελα να γίνω δημοσιογράφος. Όταν μου είπε ότι μοιάζω με την πριγκίπισσα της Ολλανδίας, σκέφτηκα ότι το Skype μου χρωστάει μια τιάρα.
«Σε κοιτάζω τόση ώρα από την οθόνη, αλλά δεν σε βλέπω καθαρά. Γνωρίζεις την Ολλανδέζα πριγκίπισσα; Τη λένε Μάξιμα και είναι από την Αργεντινή. Νομίζω ότι της μοιάζεις πολύ»…Τι έφτιαχνε εκείνη την εποχή; Μarshmellows. «Το βρίσκω πολύ αστείο γλυκό. Είναι απαίσια και έχουν άθλια γεύση, αλλά είναι πολύ όμορφα και παιδικά. Εμείς τα φτιάχνουμε σε σχήμα σύννεφου, η συνταγή λέει να βάλουμε νερό και εμείς βάζουμε νερό της βροχής. Βάζουμε πραγματικό νερό βροχής στα σύννεφα marshmellows». Είναι σίγουρα φίλη μου. Μήπως είναι και Ψάρι στο ζώδιο;
Και η πριγκίπισσα Μάξιμα της Ολλανδίας...
Ο Marc Bohan, σχεδιαστής του οίκου Christian Dior, και η ροζ μπουτονιέρα
O Μarc Bohan είναι ένας ζωντανός μύθος της παγκόσμιας μόδας. Όταν τον συνάντησα πριν από χρόνια στην Αθήνα, ήξερα ότι ο Μarc Rogier Maurice Louis Bohan είχε αφιερώσει 30 χρόνια από τη ζωή του στο ατελιέ του Dior, δεν είχε καμία σχέση με τον John Galliano ή τον Υves Saint Laurent, σαν ιδιοσυγκρασία τουλάχιστον. Πώς βρέθηκε εκεί; Αντικατέστησε τον Yves Saint Laurent όταν εκείνος έπρεπε να πάει στον στρατό. Και παρέμεινε στο πόστο του από το 1958 μέχρι το 1989. Σήμερα είναι 89 χρονών. Αγαπημένη του δεκαετία; Τα twenties. Τι θα θυμάμαι από τη συνάντηση μας και μια συνέντευξη που χάθηκε με το πέρασμα των χρόνων; Ας είναι καλά το φωτογραφικό ντοκουμέντο, από τα λίγα που έχω κρατήσει στην προ-κινητών και προ-selfies εποχή. Θα θυμάμαι έναν άνθρωπο που αγαπά τη μόδα πίσω από τη φόδρα, τρομάζει με οτιδήποτε εκκεντρικό και ανούσιο, ξεχωρίζω τη συλλογή Dior του 1966 που είχε εμπνευστεί από τον Dr Zhivago. Κλασικές δημιουργίες του φιλοξενούνται σε μουσεία ανά τον κόσμο. Το 2009 το μουσείο Christian Dior εγκαινίασε ρετροσπεκτίβα προς τιμήν του. Ο Marc Bohan υπήρξε ο αγαπημένος σχεδιαστής της Grace Kelly, είχε σχεδιάσει ακόμη και το νυφικό της ως Princess Grace of Monaco. Tι είχε προβλέψει στη δεκαετία του '70; «Δε νομίζω ότι οι γυναίκες θα σταματήσουν να φορούν ποτέ παντελόνια». Πάλι καλά που δεν σχολίασε τη ροζ μπουτονιέρα μου.
Με την Marie-Josee Croze στη σκηνή του θεάτρου (χωρίς υποβολέα)
Με την Marie-Josee Croze συναντηθήκαμε στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Αν και κατάγεται από τον Καναδά, έχει γαλλική υπηκοότητα. Όμορφη και λαμπερή, μου μίλησε σαν φίλη, και όταν ξαναβρεθήκαμε το ίδιο βράδυ, μετά την πρεμιέρα της ταινίας της, γελούσαμε διαρκώς. Δεν είναι και λίγο να σε έχει επιλέξει ο Steven Spielberg για να παίξεις στο φιλμ του (Munich), ή να ερμηνεύεις τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε δύο και τρεις ταινίες την χρονιά. Μια ηθοποιός χωρίς αγωνία, με διάθεση για αλλαγή, βιολετί βερνίκι νυχιών και υπέροχα, μακριά δάχτυλα. Το 2013 συνάντησε την Charlotte Gainsbourg στο φιλμ του Wim Wenders, Everything will be fine. Και στη συνέντευξη μας, όλα καλά πήγαν. Κι ας είχα (πάλι) animal-print διάθεση.
Mε τον Μichael Nyman στο θέατρο του Λυκαβηττού
Αγαπημένος συνθέτης, μινιμαλιστής, μελαγχολικός, φειδωλός σε όλα. Μου ταίριαξε από την πρώτη στιγμή που συναντηθήκαμε. Η μουσική του σε ταξιδεύει, σε χρωματίζει, σε αποπλανεί. Με τα χρόνια, κάθε φορά που ερχόταν ο Michael Nyman στην Ελλάδα, ξανασυναντιόμασταν, στην προ- και μετά- The Piano εποχή, για να εξελίξουμε την κουβέντα μας, με περισσότερες νότες, διέσεις, σίγουρα περισσότερες υφέσεις, σε ένα soundtrack σε εξέλιξη, με γυαλιά ταρταρούγα και υγρό βλέμμα.
Μια μέρα με την Joan Baez στην Αθήνα (και μαύρη ρίζα)
H Joan Baez είναι η χαρά του δημοσιογράφου. Απαντάει σε όλα, δεν μιλάει με κλισέ, σε αντιμετωπίζει σα να σε γνωρίζει χρόνια, ή τουλάχιστον αυτό συνέβη στην συνάντηση μας. Απόλαυσα την κουβέντα με μια γυναίκα που αποτελεί πρότυπο για πολλούς διαφορετικούς λόγους, νομίζω ότι ξέφυγα πολύ από τις ερωτήσεις που είχα προετοιμάσει πριν τη δω από κοντά. Στο τέλος της συνέντευξης αγκαλιαστήκαμε, γελάσαμε, είπαμε πολλά που δεν κατέγραψε το κασετοφωνάκι της εποχής. Την αισθάνθηκα κάπως σαν τη μαμά μου. Πάλι καλά που δεν μου είπε να πάω να βάψω τη ρίζα μου, όπως θα έκανε η αληθινή μαμά μου...
Ο Pierre Berge κι εγώ στο Winter Garden. «L'Amour Fou» και ρίγες...
Δεν θα ξεχάσω την αγωνία που είχα προτού συναντήσω τον Pierre Berge για πρώτη φορά από κοντά. Ένας αληθινός μύθος, ολόκληρη η ιστορία της γαλλικής μόδας, ένας σπουδαίος συλλέκτης, ένα φωτεινό μυαλό, το άλλο μισό του Yves Saint Laurent, ο άνθρωπος που έχει γράψει τη δική του ιστορία, ένας επαγγελματίας συνομιλητής, σκεπτικιστής, φιλέλληνας, τελειομανής κοινωνιολόγος, ένας σούπερ σταρ με ριγέ κοστούμι και βλέμμα διανοούμενου. Βρέθηκε στην Αθήνα, ύστερα από πρόσκληση του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, για να μιλήσει για το ντοκιμαντέρ «L'Amour Fou» και τη ζωή του με τον Yves Saint Laurent.
Η φίλη μου, Αλεξάνδρα Μερκούρη, ήρθε για να τον φωτογραφήσει στη διάρκεια της συνέντευξης μας. Κι εγώ, διστακτική στην αρχή, πιο ανοιχτή και χαλαρή, στη διάρκεια της συνομιλίας μας, κινήθηκα ανάμεσα στα γαλλικά και στα αγγλικά με ερωτήσεις, προσωπικές, αποκαλυπτικές, γενναιόδωρες και ο Pierre Berge, μου μίλησε σαν φίλος από τα παλιά, χωρίς δεύτερες σκέψεις και αναγνώσεις, στη ροτόντα στο Winter Garden στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Όταν είδα το ντοκιμαντέρ με πρωταγωνιστές τον Pierre Berge και τον Υves Saint Laurent, κατάλαβα ότι πίσω από κάθε πετυχημένο άνδρα, σχεδιαστή, δημιουργό, κρύβεται συχνά ένας φύλακας-άγγελος. Με pinstripe κοστούμι.
Mε την Waris Dirie, το «Λουλούδι της Ερήμου», πριν γίνει ταινία η ζωή της...
Με την Waris Dirie, μοντέλο, συγγραφέα, ηθοποιό, ακτιβίστρια, «A Nomad in New York», συναντηθήκαμε στην Αθήνα, στην παρουσίαση του βιβλίου της, το «Λουλούδι της Ερήμου», για να μιλήσουμε για όσα δεν έγραψε στην αυτοβιογραφία της, ακριβώς μετά από τη συνέντευξη Τύπου. Ντροπαλή, στην αρχή, διστακτική στις απαντήσεις της, φειδωλή, στις εκφράσεις της, άρχισε να ανθίζει και να ανοίγει σιγά-σιγά σαν λουλούδι, όταν της μίλησα για τη δική μου ανάγνωση των σελίδων με θέα την έρημο.
Mε τον κιθαρίστα των Iron Maiden και animal-print διάθεση
Συνάντησα τον Janick Gers, τον κιθαρίστα των Iron Maiden, αρκετά χρόνια πριν σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Στο Σύνταγμα. Φόρεσα δεμάτινο καφέ παντελόνι και λεοπάρ τζάκετ, για να είμαι ετοιμοπόλεμη και σε heavy-metal διάθεση. Τελικά ο Janick Gers, αν και Iron Man, με την όψη λιονταριού, αποδείχτηκε ένας ρομαντικός μουσικός που μιλάει χαμηλόφωνα και κρατάει δυνάμεις αποκλειστικά για τη σκηνή.
Με τον Ricky Martin στο Como
Στο Como βρεθήκαμε το 1999 δημοσιογράφοι από ολόκληρο τον κόσμο για να γνωρίσουμε από κοντά το «φαινόμενο» Ricky Martin. Μας τραγούδησε λάιβ, σε μια πριβέ συναυλία, με την μικρή, ελληνική αποστολή να τον συγκρίνει με τον Σάκη Ρουβά. Τον συνάντησα στη συνέντευξη Τύπου και βρεθήκαμε ξανά στο ξενοδοχείο που μέναμε για μια προσωπική κουβέντα, χωρίς κάμερες, μόνο με μία φωτογραφική μηχανή, στην pro-selfies εποχή. Τον ρώτησαν ακόμη κι αν ήταν ζευγάρι με τη Madonna, μόνο και μόνο επειδή έκανε ντουέτο μαζί της. Tον ρώτησα, στη διάρκεια της συνέντευξης μας, πως είναι να ζει La Vida Loca. Ακόμη περιμένω την απάντηση.
Mε τον Rene Aubry σε δισκοπωλείο στο κέντρο της Αθήνας, αρκετά χρόνια πριν...
Τη μουσική του Rene Aubry δεν την είχα ανακαλύψει ακόμη, όταν τον συνάντησα. Μου αρέσει ο καταθλιπτικός ήχος, η μουσική που σε ταξιδεύει στο σκοτάδι και σε ξαναφέρνει στο φως. Υπήρξε εξαιρετικά συμπαθής, ομιλητικός, θυμάμαι ότι μιλούσε γαλλικά με αγγλική προφορά, μιλούσαμε γαλλικά, αγγλικά, αγγλογαλλικά, καθόλου ελληνικά. Με τα χρόνια άρχισα να εθίζομαι στη μουσική του. Εύχομαι να τον ξανασυναντήσω, για να του το πω.
Με την Cesaria Evora στην Αθήνα, ξυπόλητες, σαν δύο φίλες από τα παλιά...
Τη Cesaria Evora τη συνάντησα ξανά και ξανά. Πήγαινα στις συναυλίες της στο Λυκαβηττό, χόρευα, τραγουδούσα, μελαγχολούσα, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά. Στις συνεντεύξεις μας ήταν πάντα αυθόρμητη, λιγομίλητη, απλή, συγκεντρωμένη στην κουβέντα, μια ταξιδιώτισσα του κόσμου. Με τα τσιγάρα της πάντα στο χέρι, για παν ενδεχόμενο.
Στο Μιλάνο με τον Dennis Hopper και τον γιο του Diego Della Valle, Emanuele
Tι θα θυμάμαι από τη συνάντηση μας; Tην αμεσότητα, τα γέλια, τις αφηγήσεις, την μέρα που έγινε νύχτα, το ταξίδι στο παρελθόν… Και τα μακριά, καστανά μου μαλλιά. Αν και τώρα που τα ξαναβλέπω, κοκκίνιζαν λιγάκι.